gepubliceerd op 28 november 2020
Over de jaren heen lezen 63: Eva

In deze rubriek neemt Jaap Goedegebuure ons mee op een sentimentele reis langs zijn boekenkasten. Als hem bij een bepaalde titel een herinnering of een anekdote te binnen schiet, deelt hij die met ons.

Eva

Toen ik met Carry van Bruggens prachtroman Eva kennis maakte, in 1971, wist ik niet wie Martin Ros was en waar hij voor stond. Ik had nog geen ervaring met zijn versluierende, half ironisch maar ook half ernstig bedoelde aanduiding van De Daad: ‘het hele erge’. Nu ik Eva na zoveel jaren opnieuw lees, haken mijn ogen vast aan een alinea waarachter ik Martin plotseling op zie doemen: Later, langzaamaan, is het heel erge gekomen. Er stond een zin in een boek. ‘De gevolgen van hun liefde bleven niet uit – angst maakt zich van haar meester.’

Angst en weerzin voor wat er kan gebeuren wanneer twee mensen samen tussen de lakens verzeild raken, lieve hemel, het idee alleen al! Maar het was voor Eva, en kennelijk ook voor Carry van Bruggen, een existentieel probleem. En voor de hard core rooms opgevoede Martin Ros niet minder.

Het lijkt er op dat deze befaamde veellezer zich de drie kernwoorden uit het Van Bruggencitaat heeft toegeëigend en er zijn vaste hartenkreet van heeft gemaakt. Die kreet werd deel van het Nederlands cultuurgoed dankzij de boekenpraatjes die Ros jaren lang mocht houden in de Tros Nieuwsshow, een populair radioprogramma op de zaterdagochtend dat nu Nieuwsweekend heet. Toen hij daar in 2009 zijn congé kreeg omdat het hele erge de redactie van de show de keel begon uit te hangen, vond hij dat heel, heel erg.

Jaap Goedegebuure