gepubliceerd op 2 augustus 2019
Uit het NLM-archief: ‘Seks in de biografie’, Theo van der Meer over P.J. Meertens

Sinds 1983 verschijnt het Nieuw Letterkundig Magazijn, het halfjaarlijkse tijdschrift van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Het blad bevat literaire en historische bijdragen van een –meer of minder– licht wetenschappelijk karakter, waarbij de nadruk ligt op de Nederlandse literatuur. Vanaf volgend jaar zal er jaarlijks naast één papieren nummer ook een digitale editie van het NLM verschijnen.

De jaargangen 1 t/m 33 zijn al gedigitaliseerd en op de DBNL terug te vinden. Om hier nog eens de aandacht op te vestigen duiken de redacteuren van het NLM om de paar weken in het rijke archief van het tijdschrift om er een bijzonder artikel uit te lichten. Dit keer kiest Susanne Onel voor ‘Het halfrond der liefde waar elke ziel haar eigen masker draagt’ van Theo van der Meer:

In het decembernummer 2014 van het Nieuw Letterkundig Magazijn, met als thema ‘Seks in de biografie’, schreef biograaf Theo van der Meer een bijdrage over P.J. Meertens (1899-1985), de man naar wie het Meertens Instituut is vernoemd en degene die voor veel lezers bekend is als A.P. Beerta in Het Bureau van J.J. Voskuil.

Van der Meer beschrijft hier onder meer hoe de jonge Meertens met zijn homoseksuele gevoelens en verlangens worstelde en deze sublimeerde, dat zijn pogingen zijn verlangens te doorgronden een zoeken naar God waren, hoe hij zich een leven in ascese oplegde, met pas vervulling in het hiernamaals, en hoe hij zich identificeerde met de figuur van de Geliefde Leerling van Jezus, Johannes, talloze malen afgebeeld als een baardloze, androgyne jongeman, die tijdens het Laatste Avondmaal aan Jezus’ borst ligt.

Aan dit mooie artikel over Meertens moet ik altijd denken wanneer ik in een kerk of abdij of museum weer eens een afbeelding zie van het Laatste Avondmaal met die lieve Johannes die zo aandoenlijk op Jezus ‘hangt’. De hier bijgevoegde fresco-afbeelding bevindt zich in een kerkje op een heuvel(tje) bij de Zwitserse (wintersport)plaats Falera. Iedere winter klauter ik door de sneeuw naar boven om even ‘mijn’ Johannes en Jezus te begroeten.

Homoseksualiteit en geloof, en wat dat kan betekenen voor de betrokkenen, is nog altijd een actueel thema. Zo hadden we dit jaar de Nashville-verklaring en was homoseksualiteit binnen de kerk een hot item. En afgelopen zondag 2 juli was op NPO2 de documentaire De kast, de kerk & het koninkrijk te zien.

U ziet: het artikel van Theo van der Meer ‘Het halfrond der liefde waar elke ziel haar eigen masker draagt’ is nog steeds up-to-date en vooral zeer lezenswaardig.

Lees hier ‘Het halfrond der liefde waar elke ziel haar eigen masker draagt’ van Theo van der Meer.