Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Ons gaan allemaal van Benzokarim:

Van wie is de poëzie? Van wie is de taal? Van wie is dit land? Van ons, zou je in alle gevallen kunnen zeggen. Maar dat antwoord roept vervolgens de nauwelijks te beantwoorden vraag op: wie zijn ons? Het lijkt me geen toeval dat het woordje ‘ons’ voorkomt in de titel van Benzokarims pas verschenen bundel Ons gaan allemaal. Zoals het volgens mij evenmin toeval is dat de grammatica van deze zin niet volgens de regels is. Waarbij weer zo’n ongemakkelijke vraag rijst: wiens regels? Niet die van Benzokarim in ieder geval, hij bezigt gretig ongrammaticale wendingen als ‘mijn zusje altijd vrij beweeg/ zij kinderen lesgeeft’. Of begint een gedicht met: ‘niemand geeft een fack/ als ik gewoon monster wil voel/ ik monster ben.’

Over de uitsluiting via taal vertelt hij welbewust in een eigen taal: ‘mensen zeggen/ hij snapt niet taal/ hij schrijft niet taal/ dat kan niet taal’. Het land waar hij woont ervaart hij niet helemaal of helemaal niet als zijn land: ‘niemand van mijn matties is gelukkig/ ze zeggen Al Hamdoulilah/ wij zijn niet gemaakt voor dit land.’ En onder dichters neemt men hem niet serieus: ‘ik haat dichters drinken/ mij aankijken alsof ik minst bruikbaar ben’. Ze doen alsof de poëzie hun erfenis is, ‘alsof poëzie is van hun ancestors’.

Benzokarim schrijft misschien andere poëzie, maar het is echte poëzie, overrompelend en ontroerend. Andere poëzie omdat hij op een ander publiek mikt. Hij schrijft ook voor de ‘boys in de buurt’, voor de ‘drerries’ zoals hij het eerder noemde. Benzokarim werd in 1996 als Karim Ellouta geboren in Den Haag, zoon van ouders met een Egyptische achtergrond. Later verhuisde hij naar Rotterdam, waar hij momenteel stadsdichter is. Hij was een poëet voor het podium, maar sinds zijn debuut El Ghorba (2022) ook voor het papier. Met Ons gaan allemaal overtuigt hij zeer. De taal mag opzoekwerk vereisen (‘er is zamaan in ik/ ayam in ik’), maar iedereen kan zich herkennen in het verdriet vanwege zijn overleden moeder, de herinneringen aan zijn jeugd, de kloof tussen droom en geld. Speciaal voor ons.

Mario Molegraaf

Ons gaan allemaal, Thomas Rap, paperback, 88 pag., € 22,99 
ISBN: 9789400411920