Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over beginnen voor gevorderden van Hélène Gelèns.

Beginnen, waar zal ik beginnen? Gewoon met mijn voornaam. Het is geen toeval dat ik Mario heet, een naam die opent met een langgerekt Máááár en ongeveer alleen rijmt op ‘In dubio’. Twijfels, mitsen en maren, zo graag willen beginnen maar niets doen. Een nieuwe dag, maar die bezwijkt onder de last van alle voorafgaande dagen. Straks, morgen, volgende week, andere keer, tunnel in cirkelvorm. Het zal duidelijk zijn dat beginnen voor gevorderden, de nieuwe bundel van Hélène Gelèns, aan mij is besteed. Poëzie, ook al heeft de dichteres het stellig niet zo bedoeld, als een warme omhelzing. Je bent niet alleen, onbeholpen beginner, lijkt ze te zeggen. Er is minstens één iemand die je begrijpt, die alle struikelblokken van stilstand en stagnatie kent. En af en toe nog voor verfrissende vrolijkheid zorgt ook. Sombere ik monter tenminste op door regels als: ‘truien jurkjes t-shirts vlogen door de lucht/ sommigen vingen zoveel mogelijk slipjes.’

Hélène Gielens (1967) publiceerde haar eerste dichtbundel in 2006, niet beginnen bij het hoofd. Je kunt allerlei vergelijkingen maken tussen haar vroegere en nieuwste werk, maar juist in dit geval past de onbevangen blik. Die ze misschien zelf een beetje vertroebelt door alle ontleningen aan andere poëzie, mét bronvermelding. Achterin het boek volgen zelfs twee bladzijden citatenregen. Beginnen op honderd en één manieren, maar elke manier vereist dat je eerst het vroegere vergeet, het verleden versnippert. Ze verwijst naar Paul van Ostaijen: ‘Ik wil bloot zijn/ en beginnen’. En ze zegt het zelf: ‘ik wil beproeven naakt te zijn’. Alles achterlaten, het uiterste uit, louter de kern, alleen is dat makkelijker gezegd dan gedaan.

Ze levert sterke poëzie over de menselijke zwakheid. Hoe moet je ooit beginnen als ‘spandoekers’ je de weg versperren en talloze andere obstakels opdoemen? Ik weet het als weinig anderen: eindeloos veel maren om in dubio te blijven verkeren. ‘Met opstaan en opstaan’ heet een van de afdelingen van de bundel, maar een andere afdeling is getiteld ‘Met vallen en vallen’. Afloop ongewis, maar luister naar Hélène Gelèns: ‘we moeten beginnen dat is het punt we moeten’.

Mario Molegraaf

beginnen voor gevorderden, Uitgeverij Cossee, paperback, 80 pag., €19,99
ISBN: 9789464520118