Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Ongevraagd advies van Ester Naomi Perquin.

Poëzie van de wijsvinger. Esther Naomi Perquin geeft veel tekst en uitleg in haar nieuwe bundel. Een encyclopedie van het bestaan, waarbij ze geen onderwerp lijkt te mijden. Ze levert zelfs in dichtvorm verklaringen van overschot, staatsschuld en andere begrippen die te maken hebben met overheidsfinanciën. Een heel gedicht is gevuld met bepalingen wat bidden betekent. Definities maar niet al te definitief, anders zou ze haar pogingen geen vijf strofen lang volhouden. De dichtkunst krijgt dezelfde behandeling, in een gedicht dat zonder meer ‘Verzamelde definities van poëzie heet’. Het is zoeken zonder te vinden, wat niet wil zeggen dat er geen vondsten zijn. Ze heeft een even fraaie als huiveringwekkende omschrijving van poëzie: ‘een hand boven een pan vol/ water, een hand die een kreeft vasthoudt, boven/ de onbekende hitte van de dood’.

Lessen voor het leven, de samenleving. Waarbij steeds weer blijkt dat de dichteres geen hoge dunk van de mens heeft: ‘De mensheid is een dronkenman/ in het stadion van het universum’. Mensen zijn, volgens Esther Naomi Perquin, vatbaar voor gemakzuchtige politieke leuzen en allerminst tot het goede geneigd. Zelfs de doden krijgen verwijten, doden die nooit een signaal aan de levenden geven, via vogel, vlinder of anderszins. Een verwijt dat uiteraard terugslaat op de ondankbare, ongelovige, ongevoelige nazaat die moppert over ‘slecht ouderschap’. In een mooi moedergedicht laat de ouder zich juist voortdurend gelden, bijvoorbeeld ‘als je slordig oversteekt/ of fietst door rood.’

Het is allemaal duidelijk en doordacht, in sommige gevallen nadrukkelijk en bedacht. Te veel over het leven in het algemeen, te weinig over één bijzonder leven. Misschien heeft Esther Naomi Perquin dat zelf beseft. In een van de gedichten brengt ze de gang van zaken in haar gezin ter sprake. Sleur, maar specifieke sleur, met bijbehorende vuile was, slingerende spullen, veters die moeten worden gestrikt. Banale zaken die het dichterschap, of eigenlijk naar ze erkent een ‘waanidee van dichterschap’ bedreigen. Even is daar in plaats van de docerende wijsvinger de hand met de kronkelende kreeft boven de gloeiende pan.

Mario Molegraaf

Ongevraagd advies, Uitgeverij Van Oorschot, paperback, € 19,99
ISBN: 9789028223240