Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over voor wie de tijd verstrijkt van Miriam Van hee:

Het is als een weerzien met een oude bekende, zo’n nieuwe bundel van Miriam Van hee (1952). Een in 1978 begonnen oeuvre waarin elk gedicht een herhaling, een voortzetting, een echo is van het vorige. Zo lijkt het tenminste, maar de poëzie van deze Vlaamse dichteres doet denken aan de bekende twee plaatjes naast elkaar met de nauwelijks te vervullen opdracht zoek de zeven verschillen. Zelfs de vorm van de gedichten in voor wie de tijd verstrijkt is bedrieglijk. Ze is onderweg naar het sonnet: net iets minder, net iets meer en vaak precies veertien regels, zonder dat het echte sonnetten worden. Ook in de gedichten is ze voortdurend onderweg. Er zijn treinen, ze gaat tunnels in en bruggen over, maar wordt er eigenlijk wel bewogen? Elke ophef vermijdt ze, zelfs aan hoofdletters doet ze niet.

Ze heeft goed geluisterd naar lessen uit haar jeugd. Ze herinnert zich een kamp van weleer, ‘vaandels, gamellen en wachtwoorden, het tellen van dagen’. Vooral dat laatste, maar daaraan mocht ze niet toegeven: ‘je vader zei, geen theater, je moest leren wachten’. De angsten mochten dan niet worden uitgesproken, ze zijn er wel degelijk. Het is als met de keien uit ‘côte d’opale’, keien die hun mooiste kant vertonen aan de wandelaar, ‘maar ze verbergen/ iets, een snijkant, een zwarte vlek, een wond’. In het gedicht is sprake van een bericht. Naar de inhoud ervan verwijst Miriam Van hee slechts zijdelings, maar er moet sprake zijn van een sterfgeval.

Er zijn meer doodsgedichten in voor wie de tijd verstrijkt, bijvoorbeeld ‘bezoek aan de begraafplaats’. Is de begraafplaats een treurige bestemming? Hier is toch iedereen ‘voor altijd vrij, van huishouden,/ opvoeden, ruziën, reizen, de deadline halen,/ de trein, de bewegwijzering en de kaart/ bestuderen, tekorten aanzuiveren, inloggen’? Bovendien zingt ’s avonds de merel ‘en wat/ een uitzicht, over de heuvels tot aan de zee’. Een kleurrijke voorstelling van zaken die een grauwe waarheid verhult. Het geheim van de kei, het geheim van de dichteres. Zoek de zeven verschillen.

Mario Molegraaf

voor wie de tijd verstrijkt, De Bezige Bij, paperback, 64 pag., € 21,99
ISBN: 9789403183619