gepubliceerd op 23 september 2022
Poëzie van nu 23: ‘Kokanje’ van Hannah van Binsbergen

Mario Molegraaf belicht in deze rubriek recent verschenen bundels van Nederlandse en Vlaamse dichters. Deze keer schrijft hij over Kokanje van Hannah van Binsbergen:

Gered door het internet. Ik meende een fatale typefout te hebben gevonden in het laatste en beslissende gedicht van Kokanje, na haar geprezen debuut Kwaad gesternte (2016) de tweede dichtbundel van Hannah van Binsbergen (geb. 1993):  ‘Gnot is der droeftoeters levensbloed.’ Van dat ‘Gnot’ maakte ik automatisch ‘Genot’. Maar nee, ‘Gnot’ blijkt een term uit de provoperiode, een samentrekking van ‘God’ en ‘Genot’.

Waarmee de brug naar interpretatie nog wat wankeler wordt. De dichteres heeft namelijk de titatovenaartaal lief, geen houvast voor de eenduidigen. Maar wat ik lees en vermoed in deze poëzie is fascinerend genoeg. De wijsheid uit het eerste gedicht: ‘Alle vinden moet gebeuren in een ondermaans gestruikel’. Er is maar één leven, slechts één kans, zoek niet verder, alles is te vinden in het nu.

Een dwarse boodschap in een tijd dat ze zelfs bij het weerbericht zijn gezwicht. Een mooie zomerdag? Nee, een verzengende straf voor ons wangedrag. Lekker mag niet, plezier is beschamend. Hannah van Binsbergen gaat daar tegenin. Ze verwijst naar het oude verhaal van Kokanje, Luilekkerland, waar ons onbeperkt eten en drinken wacht.

In de bundel is er een opsomming ‘Feiten over het paradijs’. Een plek waar je niet wilt zijn: ‘toorn, gedonder/ vroeg of laat vindt de douane je/ alleen de leegste zielen waaien op naar de onsterfelijkheid.’ Ze zullen ons er trouwens niet eens binnenlaten. Zoals de dichteres zegt met een verwijzing naar ‘de heffe des volks’ en het Latijnse woord voor buurman: ‘jij en ik, Vicinus, en de rest van de heffe/ komen er niet in.’

Sommigen zullen schrikken van de leuzen die in Kokanje worden aangeheven. ‘Het mooiste is het oogsten,’ beweert Hannah van Binsbergen onbekommerd. ‘Een tafel vol met kalebassen en het werken aan de wijn in vesten.’ Het leven is slechts een droom ‘die plotsklaps/ eindigt. Leert daarmee te leven.’ Daarom luidt het devies, indachtig Gnot: ‘je moet pakken, volproppen je tas.’ Poëzie waarvan je honger krijgt, en ik beken het maar, het is geen honger naar vetvrij, zuivelvrij, glutenvrij.

Mario Molegraaf

Kokanje, Uitgeverij Pluim, paperback, 72 pag., € 24,99
ISBN: 9789493256767